Nowy Jork po raz drugi

To już druga część Nowego Jorku nieco obok najbardziej uczęszczanych szlaków

Miejsce czwarte – cud na Greenpoincie

Pojedźmy na Greenpoint – mówi żona. Lekko się krzywię.

Po co? – pytam.

Bo jestem ciekawa jak tam jest. Chcę zobaczyć. – Z taką odpowiedzią trudno polemizować.

Przesiadamy się więc z jadącego z centralnego Brooklynu na Manhattan metra znowu na zieloną linię wijącą się po Brooklynie. Wysiadamy w zapadającym zmroku na Greenpoincie i od razu rzuca się w oczy hinduski sklep, Thai Cafe, ale jest, jest i polski Mazur Meat Market. Bo na Greenpoincie Polacy mieszają się z Hindusami.

Z ciemności wyłaniają się sylwetki. Starszy pan z panią. Młoda kobieta w beżowym płaszczu. Matka ciągnąca za ręce dwoje dzieci. Rodzice z wózkiem.

Z kościoła wracają – zauważa żona.

Rzeczywiście z głównych drzwi Św. Alfonsa spomiędzy Kolbego i Wojtyły wyłaniają się kolejni ludzie. I to na tyle. Na tyle tego polskiego, niegdyś biednego Greenpointu.

Huron, Freeman, Java street – normalne nowojorskie domy. Oczywiście, nie wiemy czy w środku nadal nie śpią po pięciu w pokoju. Ale chyba to raczej w domach po drugiej stronie  drogi szybkiego ruchu wiodącej na Pulaski Bridge. Tam gdzieś obok fabryczek i warsztatów. Tu jest już zupełnie normalnie, gdyby nie podły dojazd, to można by uznać Greenpoint za prime location.

A na końcu Freeman Street, w małym parczku, czeka na nas niespodzianka. Po prawej stronie wypiętrzyły się nowoczesne wieżowce. Zaś widok do przodu zapiera dech w piersiach. Obok budują kolejne apartamentowce. Raczej nie dla uciekinierów z Podkarpacia. A na dole zapraszają delikatesy z kolekcją włoskich serów i wyborem wegańsko-wegetariańskim niespotykanym w Warszawie. Na lewo nikną w rusztowaniach dawne doki. Za rok-dwa już ich nie będzie.

Stoimy i nie zważając na zimny wiatr ciągnący wzdłuż East River podziwiamy w milczeniu panoramę Manhattanu. Lśniący fioletem Empire State Building, wieżę Chryslera i dziesiątki nowych wieżowców. Jest przepięknie, cicho, spokojnie. Cudowny ten Greenpoint.

Tuż przed powrotem spotkała mnie niespodzianka: we włoskiej „pizza na kawałki” kupiłem prawdziwe racuchy. Takie jak w przedszkolu, gdzie każde z nas dostawało po dwa w papierowej torebce. Z pięćdziesiąt lat nie jadłem takich pysznych, gorących racuchów, chrupka skórka, puchaty miąższ, drożdżowy posmak. Jeszcze jeden ocalał na rano do kawy.

Miejsce piąte – ławeczka z najlepszym widokiem w mieście

Roosvelt Island słynie z kolejki linowej. Atrakcji dla tych co, chcą spojrzeć na Manhattan z góry w cenie jednego przejazdu metrem.

My też nią pojechaliśmy – ale w kierunku Central Parku. Wpierw dotarliśmy tam metrem spod domu w Chinatown. I w przeciwieństwie do większości, co zaraz po przyjechaniu wraca „do miasta”, obeszliśmy tę zarządzaną przez prywatną korporację wyspę. Widoki w każdą stronę są wyczesane.

Queens – z jego nowymi wieżowcami Queens West wznoszącymi się za słynną reklamą Pepsi Coli. (Zasłaniają Greenpoint). Na lewo fabryki i elektrownia. Potężny most spinający Long Island z Manhattanem.

Gdzieś na północ – serce Brooklynu z Brooklyn Tower.

Nic jednak nie przebije poleżenia na ławeczce z widokiem na siedzibę Narodów Zjednoczonych i serce Manhattanu. Słoneczko przygrzewało. Można się wyciągnąć i wchłaniać w siebie Mahattan, wieże nad Central Parkiem, przepływające przez Rzekę Eire barki i pchacze, promy, stateczki.

Liczymy piętra na budynkach na nabrzeżu. Osiemnaście, czy dwadzieścia. Zbudowane gdzieś w latach trzydziestych. „Zwykłe” wieżowce mieszkalne. Ależ wrażenie musiało to miejsce robić na przybyszach z niemogącej się wygrzebać z międzywojennej biedy Europy!

W parku Roosvelta pustki, gdzieś tam robotnicy przycinają gałęzie. Nie zabrakło i toalety publicznej. I wodopoju. Wszystko za darmo. Górki w parku aż zapraszają do puszczania latawców – ciekawe czy wolno?

Jeszcze posiedźmy, pochłaniajmy słońca i Nowego Jorku. Do kolejki z powrotem do wielkiego miasta zdążymy.

Miejsce szóste – all that jazz

Niby kolebką jazzu jest Nowy Orlean. Ale to Nowy Jork rozsławił go na cały świat. Więc nie można przyjechać do Nowego Jorku i nie pójść na koncert jazzowy.

(Można – tak niestety zrobiłem w swoje dwa poprzednie pobyty, ale to było ponad 20 lat temu, albo i dawniej, jak widać mądrość przychodzi z wiekiem).

Na Manhattanie nie brakuje szykownych klubów, z atmosferą luksusu, drinkami, białymi obrusami i wystrojem z lat trzydziestych. Lecz oczywiście wolimy posłuchać jazzu w mniejszym, i tańszym miejscu.

Wybraliśmy się więc do Smalls Jazz na bardzo przyzwoity koncert tria perkusisty Ari Hoeniga. Fajna muzyka, jak się idzie na jeden koncert, to można za darmo zostać na kolejny, ale ja miałem już dosyć. Oberwało mi się za to od mojej pani.

Za to mamy pamiątkę w postaci obrazka z koncertu namalowanego przez tutejszego rysownika. Mi się podoba 😉 i teraz stoi dumnie u mnie na półce

Tym niemniej właśnie w Smalls dostaliśmy pisemko z planem koncertów w mieście i zacząłem grzebać. Gdzie by tu wpaść? Patrzę, we środę Jam Session w Harlemie, wjazd tylko $10. Musimy pojechać. Na wszelki wypadek googlam „Czy na 125 ulicy w Harlemie jest bezpiecznie?”. Komentarze pozytywne. Wbijajcie! Więc we środę wieczorem wsiadamy w metro 3 (czerwone) i jedziemy na Harlem.

Bulwar Malcoma X robi wrażenie zwykłej nowojorskiej ulicy – może fajnie wyglądających knajpek jeszcze więcej. Obok typowe czynszówki z początku zeszłego stulecia i właśnie w jednej z nich mieści się New Amsterdam Musical Association – stowarzyszenie i klub muzyczny istniejący od 115 lat. To nie jest knajpa z jazzem. Tu przychodzą ludzie wspólnie pomuzykować, niektórzy od lat, przypadkowych słuchaczy niewielu.

Nie umiem pisać o muzyce. Powiem prosto. Koncert był świetny. Miał w sobie tę naturalność i ciepło jazzu. Ray Blue na saksofonie – o niskim miłym brzmieniu, kojarzącym się nawet z jego nieco ośniedziałym kolorem. George Coleman Jr  – na perkusji był niezmordowaną lokomotywą ciągnącą koncert naprzód z niespotykaną energią. A i bardzo dobrym wirtuozem bębnów. Na organach jedyny biały w stałym składzie – Brad Whiteley  – jak szybko się okazało znalazł się tu nieprzypadkowo i przywodził na myśl klimaty najlepszych występów Uriah Heep. Dołączali do nich inni muzycy – wyobraźcie sobie, że w pewnym momencie grało czterech saksofonistów, każdy inaczej. Co ja będę opisywał – sami zobaczcie.

A i wokale okazały się przejmujące. Beverly Crosby ma w sobie urok dawnych gwiazd jazzu klubowego, a nawet ulicznego. Potrafiła utkać wyjątkową atmosferę. Niestety nie zanotowałem nazwiska siedemdziesięciolatka, którego usłyszycie w tym kawałku.

Cholera, co za żywioł!

W NAMA nie liczcie na wystawne drinki (jest mały bufet składkowy, woda i herbata za darmo), lecz jeśli chcecie poczuć temperaturę prawdziwego jazzu i zobaczyć radość wspólnego grania – to właśnie jest odpowiednie miejsce.

Nawet nie zauważyliśmy jak minęły cztery godziny, nastała północ i trzeba było zbierać się do metra. Wbrew naszym obawom dojście do stacji idącej bezpośrednio do nas na Chinatown linii B okazało się w pełni bezpieczne, a sama stacja była patrolowana przez policję.

Dyscyplina dodatkowa – skąd to wszystko?

Nowy Jork, tak jak i wiele miast, ma swoje muzeum. Nie figuruje ono na liście głównych atrakcji miasta, choć dla nas było ukoronowaniem zwiedzania Wielkiego Jabłka.

Trafiliśmy tam zbiegiem okoliczności.

W ramach próbowania różnych kawiarni poszliśmy do miejsca figurującego w Google jako Demitasse Coffee. Jak się okazało, miejsce przejął w zeszłym roku portorykański właściciel restauracji na górnym Manhattanie i zamienił zwykłą kawiarnię w lokalną atrakcję.

Jest tu dalej świetna kawa (jedna z najlepszych jakie piłem w NY). Na śniadanie można dostać świeżo upieczonego, rozpływającego się w ustach croissanta, corn muffins (w środku z beszamelem kukurydzianym), ham and cheese sandwich ze specjalną karaibską bułką i inne drobiazgi. Po południu gromadzi się przy planszówkach młodzież, a wieczorem miejsce zamienia się w drink bar z autorskimi pomysłami właściciela. Spróbowaliśmy jednego wynalazku – chyba nazywał się Secret Lover i był to niewątpliwie drink przy jakim by się chciało spędzić wieczór.

Właściciel, niezwykle miły, nie tylko pięknie opowiadał nam o Portoryko (okupowanym przez USA od 1898 r.), które zainspirowało freski na ścianach, ale i dał nam darmowe bilety to Museum of the City of New York. I powiedział „musicie zobaczyć”.

Dzień był paskudny więc ochoczo wskoczyliśmy do metra i rozkoszując się  wagonową poezją (wiersze w metrze, to cudowan inicjatywa) znów ruszyliśmy w górę Manhattanu.

Museum of the City of New York to prawdziwy diament. Jeśli chcecie poznać historię miasta, podaną nowocześnie, interaktywnie i fascynująco – to musicie zobaczyć J.

Dla mnie największym odkryciem było, jak budowa autostrad sprawnie dowożących ludzi na przedmieścia o mało nie wykończyła miasta w latach 70. Jednak Nowy Jork przetrwał i znów rośnie. Choć liczba samochodów drastycznie spadła. Może warto poznać tę lekcję dla Warszawy?

Spędziliśmy w muzeum ponad 3 godziny, oprócz stałych wystaw trafiliśmy na świetną poświęconą miejskiemu aktywizmowi – na przykład walce o prawa kobiet, emigrantów, wyzyskiwanych pracowników, kolorowych, LGBT+. Tu można się uczyć zaciętości i wytrwałości. Bo upór się opłaca.

A na koniec – w ramach wystawy o religiach w NY zostawiam Was z mapą żydowskiego Nowego Jorku, a ze stałej ekspozycji o jedzeniu – z “kulinarną” mapą metra.

Z każdą mapą macie szansę znaleźć swój Nowy Jork…